De Zwarte Stip
Hier wordt de Zwarte Stip besproken
De informatie op deze website is door onze leden als zowel onze facebook leden verzameld, bewerkt en beschreven/herschreven. Er is informatie afkomstig van websites. Eigen ervaringen. Doel om zoveel mogelijk info over de Zwarte Stip te verkrijgen en de oplossingen |
- Math Schreurs 26 juni Hier de link over de zwarte stip. http://www.huyghenfauna.nl/zwart.html Gaat wel over kanaries maar de ziekte blijft het zelfde. Wat hier staat geld ook voor Europese. De Waarheid over de Zwarte Stip
Een nachtmerrie voor elke geaarde kanariekweker die er mee te maken krijgt!
Een fenomeen waarmee ik ongeveer 30 jaar geleden voor het eerst in contact kwam bij een toentertijd vooraanstaand kweker-tentoonsteller in het Turnhoutse.
Zijn naam is hier niet van belang, maar die man toonde mij voor het eerst één tot tweedagen oude kanariejongen met een enigszins verzonken klein donker vlekje aan de linkerzijde van het bovenste buikgedeelte, juist voor het borstbeen.
"Allemaal vogels voor de kat, "beweerde hij", want zelfs bijvoeren met de spuit heeft geen enkel nut, ze verkleinen en verschrompelen en zijn meestal na een paar dagen al dood.
Waarbij de onmiddellijke omgeving van dit donker plekje, zeer karakteristiek, omzeggens onmiddellijk gaat rotten."
Dit voorval is mij steeds bijgebleven, vooral omdat ik vrij kort daarna met hetzelfde euvel te kampen kreeg.
Dacht ik eerst nog dat het wel aan de beperkte vergroting (1200 x) van mijn microscoop lag, dan bleek dat achteraf toch niet zo, want ook met professionele middelen kwam men aanvankelijk niet verder en kwam er maar geen schot in het onderzoek.
Was het de gal zelf, of was het eerder een gevolg van geheel iets anders, was het een ziekte of was het gewoon een insufficiëntie, een tekort, ... of een teveel?
Ondanks het feit dat de zwarte stip bij kanarieliefhebbers en zeg ook maar in veerartsenij middens van langs om meer bekendheid bekwam en er steeds meer liefhebbers mee te maken kregen, kon niemand daarop antwoorden.
In de loop van die dertig jaren heb ik werkelijk alles uitgeprobeerd, alle mogelijke stellingen en gezegdes van andere liefhebbers nagegaan en uitgetest, zeer van nabij samengewerkt met een gespecialiseerd dierenarts, omzeggens alle mogelijk toepasbare medicatie uitgeprobeerd, met mijn vogels de homeopathische toer opgegaan ter stimulering van vooral lever- en galfuncties.
De kweekruimtes grondig gekuist en ontsmet tot ik er bij wijze van spreken bijna zelf in bleef.
Ja, zelfs het kraantjeswater onlangs nog vervangen door plat bronwater, omdat ik de koperen leidingen begon te verdenken, zowat het enige waaraan nog geen aandacht was besteed.
Dit klinkt mogelijk lachwekkend, maar is het beslist niet als men weet dat het sporenelement koper in menige celreactie bij mens en dier als zgn. co-enzym een heel voorname rol speelt.
Het beste voorbeeld daartoe vormt o.a. het feit dat het hele melanisatieproces bij onze vogels bij gebrek aan voldoende koper in duigen zou vallen, omdat het enzym Tyrosinase, verantwoordelijk voor de aanmaak van beide melanines, eu- en phaeomelanine, zijn co-enzym koper nodig heeft om te kunnen werken.
Vandaar de gedachte dat de koperen waterleiding eventueel een teveel aan koper of afgeleide ervan aan het drinkwater zou kunnen afgeven.
En net zoals een te weinig, ook een teveel voor narigheden zou kunnen zorgen. Vandaar!
Maar helaas, net zoals alle eerdere uitprobeersels bleek uiteindelijk ook deze weg zonder succes., want ook nu nog anno 2003, heb ik steeds af te rekenen met zwarte stip, waardoor zonder overdrijven, ongeveer de helft van mijn kweek verloren gaat en waarbij ook een deel van de eieren waarin de jongen, als gevolg van hetzelfde euvel, ongeveer twee dagen vóór het uitkomen afsterven.
Liefhebbers die tot nu toe van de zwarte stip geen last hebben, en dat zijn er toch nog heel wat (gelukkig maar!), hebben gemakkelijk praten wanneer ze stellen dat alles opruimen het enige middel zou zijn om van die plaag af te komen.
Maar zo eenvoudig lijkt het niet te zijn, want ook dat, of toch ongeveer dat, heb ik ook geprobeerd.
Met dit verschil dan wel dat ik mijn mooiste en schijnbaar gezondste vogels had overgehouden en bij een bekend kweker, die naar zijn eigen zeggen geen last had van de stip, andere (isabellen) ben gaan kopen.
Hiermee ben ik dan, volledig afgezonderd van mijn oude vogels, gaan kweken.
En wel in de keuken van moeder de vrouw, die voor éénmaal "om het goede doel" van haar vetorecht geen gebruik wilde maken.
Daarbij schafte ik nieuwe kooien, eetbakjes, fonteintjes, nestbakjes, ... aan en trachtte zo hygiënisch als mogelijk met ze om te gaan om het besmettingsgevaar zo miniem mogelijk te houden.
Maar alles tevergeefs, want ondanks de nieuwe oudervogels er prima uitzagen, had ik toch weer enkele zwarte punten bij de jongen en dit ondanks het feit dat er dus nooit enig rechtstreeks contact was geweest met mijn overgebleven oude, al dan niet besmette vogels.Tenzij natuurlijk ikzelf de mogelijke besmetting van het oude kweekhok naar het nieuwe in de keuken zou hebben overgedragen.Dan ook rees bij mij de vraag: "Wat kan in zulk geval de meest voor de hand liggende oorzaak zijn?"
Was het de gal zelf, of was het eerder een gevolg van geheel iets anders, was het een ziekte of was het gewoon een insufficiëntie, een tekort, ... of een teveel?
Ondanks het feit dat de zwarte stip bij kanarieliefhebbers en zeg ook maar in veerartsenij middens van langs om meer bekendheid bekwam en er steeds meer liefhebbers mee te maken kregen, kon niemand daarop antwoorden.
In de loop van die dertig jaren heb ik werkelijk alles uitgeprobeerd, alle mogelijke stellingen en gezegdes van andere liefhebbers nagegaan en uitgetest, zeer van nabij samengewerkt met een gespecialiseerd dierenarts, omzeggens alle mogelijk toepasbare medicatie uitgeprobeerd, met mijn vogels de homeopathische toer opgegaan ter stimulering van vooral lever- en galfuncties.
De kweekruimtes grondig gekuist en ontsmet tot ik er bij wijze van spreken bijna zelf in bleef.
Ja, zelfs het kraantjeswater onlangs nog vervangen door plat bronwater, omdat ik de koperen leidingen begon te verdenken, zowat het enige waaraan nog geen aandacht was besteed.
Dit klinkt mogelijk lachwekkend, maar is het beslist niet als men weet dat het sporenelement koper in menige celreactie bij mens en dier als zgn. co-enzym een heel voorname rol speelt.
Het beste voorbeeld daartoe vormt o.a. het feit dat het hele melanisatieproces bij onze vogels bij gebrek aan voldoende koper in duigen zou vallen, omdat het enzym Tyrosinase, verantwoordelijk voor de aanmaak van beide melanines, eu- en phaeomelanine, zijn co-enzym koper nodig heeft om te kunnen werken.
Vandaar de gedachte dat de koperen waterleiding eventueel een teveel aan koper of afgeleide ervan aan het drinkwater zou kunnen afgeven.
En net zoals een te weinig, ook een teveel voor narigheden zou kunnen zorgen. Vandaar!
Maar helaas, net zoals alle eerdere uitprobeersels bleek uiteindelijk ook deze weg zonder succes., want ook nu nog anno 2003, heb ik steeds af te rekenen met zwarte stip, waardoor zonder overdrijven, ongeveer de helft van mijn kweek verloren gaat en waarbij ook een deel van de eieren waarin de jongen, als gevolg van hetzelfde euvel, ongeveer twee dagen vóór het uitkomen afsterven.
Liefhebbers die tot nu toe van de zwarte stip geen last hebben, en dat zijn er toch nog heel wat (gelukkig maar!), hebben gemakkelijk praten wanneer ze stellen dat alles opruimen het enige middel zou zijn om van die plaag af te komen.
Maar zo eenvoudig lijkt het niet te zijn, want ook dat, of toch ongeveer dat, heb ik ook geprobeerd.
Met dit verschil dan wel dat ik mijn mooiste en schijnbaar gezondste vogels had overgehouden en bij een bekend kweker, die naar zijn eigen zeggen geen last had van de stip, andere (isabellen) ben gaan kopen.
Hiermee ben ik dan, volledig afgezonderd van mijn oude vogels, gaan kweken.
En wel in de keuken van moeder de vrouw, die voor éénmaal "om het goede doel" van haar vetorecht geen gebruik wilde maken.
Daarbij schafte ik nieuwe kooien, eetbakjes, fonteintjes, nestbakjes, ... aan en trachtte zo hygiënisch als mogelijk met ze om te gaan om het besmettingsgevaar zo miniem mogelijk te houden.
Maar alles tevergeefs, want ondanks de nieuwe oudervogels er prima uitzagen, had ik toch weer enkele zwarte punten bij de jongen en dit ondanks het feit dat er dus nooit enig rechtstreeks contact was geweest met mijn overgebleven oude, al dan niet besmette vogels.Tenzij natuurlijk ikzelf de mogelijke besmetting van het oude kweekhok naar het nieuwe in de keuken zou hebben overgedragen.Dan ook rees bij mij de vraag: "Wat kan in zulk geval de meest voor de hand liggende oorzaak zijn?"
Juist, één of andere virus, wegens veelal het schijnbaar gemak van overdracht.
Zoals het er bijvoorbeeld bij een griepvirus aan toe kan gaan, het gemak om van één enkele besmetting tot een ware epidemie, denk maar recent aan het SARSvirus in China, uit te groeien.
Een virusinfectie, was van dan af eigenlijk steeds mijn gedacht is geweest, maar wat ik uit vrees voor de waarheid verder niet onder ogen durfde te zien.
Goed wetende dat er in dit geval toch weinig of niets tegen te beginnen zou zijn en alleen eventuele neveneffecten (in 't geval van griep bvb. bronchitis) met antibiotica zou kunnen behandeld worden, maar uitdrukkelijk niet het virus himself!
Daar is alleen een passende vaccinatie effectief tegen, net zoals we bvb. onze kanaries elk jaar opnieuw preventief beschermen tegen het bekende pokkenvirus.
Het spreekt dan ook voor zichzelf hoe ik in de wolken was toen enkele jaren geleden (± 2000) de Nederlandse mozaïekclub van vriend Jan Van Mol, waarvan ik lid was, na een enquête onder al zijn leden (waaronder ook veel buitenlanders!) met de blijde boodschap voor de dag kwam dat labonderzoek (in één of ander zuiders land!) had uitgewezen dat de zwarte stip een met Tylan (Tylosine) goed te behandelen Mycoplasma-infectie betrof.
In het vooruitzicht van eindelijk nog eens goed te kunnen kweken en mijn vogels terug op de TT's te brengen, voelde ik mij gelukkiger dan ooit!
Te meer ook omdat ik toendertijd als verantwoordelijke van de Technische Commissie voor kleurkanaries het gevoel had er mij niet door te kunnen manifesteren zoals ik het zelf graag wilde.
Doorgaans wist ik steeds wel te zeggen waar het om ging, maar het zelf in praktijk niet kunnen bevestigen, werkte in die periode soms zo frustrerend op mij dat ik er meermaals heb aan gedacht om toch alles op te ruimen en met mijn hobby volledig te kappen.
Om het verhaal kort te maken, heb ik natuurlijk eerst op Internet zoveel mogelijk opgezocht over Mycoplasma en dan vol goede moed naar de apotheker om Tylan.
En … effectief, het scheen te werken want de daaropvolgende kweek verliep vrij voorspoedig met slechts hier en daar een enkeling met zwarte punt en alzo ook het TT-seizoen met enkele gewestkampioenen en een paar provinciale vice-kampioenen.
Alles leek dus voortreffelijk te evolueren … tot het jaar nadien.
Ondanks dat alle medicaties netjes werden overgedaan, werd het terug een fiasco, m.a.w. zwarte stip en nogmaals zwarte stip, tot hele nesten toe!
En ook dit jaar, anno 2003, ondanks de medicatie in samenspraak met een gespecialiseerd dierenarts en vele uren van opzoeken op het Internet naar meer doeltreffende medicijnen, ging het terug dezelfde richting uit.
Het spreekt dan ook voor zichzelf dat ik van toen af aan dat Mycoplasmaverhaal niet meer geloofde en op donderdag 24 maart jl. kwam mijn gelijk toen op een lezing in Nederland een in vogels gespecialiseerd dierenarts mij vertelde dat men er onlangs in Amerika was achtergekomen dat de oorzaak van de Zwarte Stip … een virus was!!!
Meer bepaald in dokterslatijn een zgn. circovirus zoals bijvoorbeeld vederrot bij papegaaien en naar ik meen o.a. ook herpes (koortsblaasjes) of aids bij de mensen.
Virusinfecties, die eens opgedaan, zich voor altijd in het lichaam latent blijven ophouden en zich slechts dan manifesteren wanneer het lichaamsafweermechanisme om een of andere reden verzwakt is, zoals bvb door ziekte of door te veel stress.
Gelukkig zijn niet alle virussen over dezelfde kam te scheren.
Het ene is wel agressiever dan het andere; het ene kan eenvoudig behandeld worden met een zalfje (herpes!), terwijl het andere zo gecompliceerd lijkt dat men er maar niet in slaagt een geschikt vaccin te ontwikkelen om het te bedwingen (aids en SARS onlangs nog).
Tot welke categorie het "zwarte stipvirus" behoort is nog onbekend en/of een eventuele ontwikkeling van een vaccin de moeite waard zal bevonden worden, kan ook nog maar alleen te toekomst uitwijzen.
Wetenswaard is wel dat het naast kanaries, met zekerheid ook reeds bij wildzang voorkomt en er op dit ogenblik in de USA een viertal onderzoeken aan de gang zouden zijn.
Vele vragen blijven echter nog onbeantwoord.
Hoe het bijvoorbeeld komt dat in eenzelfde nest jongskes geboren worden met duidelijk verschillen in stip, t.t.z. met heel duidelijke zwarte stip, met minder opvallende lichter getint stip en nog andere zonder het minste spoor van stip, blijft voorlopig nog een raadsel.
Ook al liggen een drietal mogelijkheden zo voor de hand:
1. Ondanks ze in eenzelfde nest broers en zussen van elkaar zijn, m.a.w. genetisch sterk gelijkend, moet er tussen de verschillende jongen toch een verschil in weerstand-immuniteit voorkomen.
Hierdoor zouden alleen de sterkste het virus, meegekregen van de ouders, kunnen onderdrukken.
2. Het virus wordt niet altijd doorgegeven aan de jongen.
Een stelling wat ikzelf en ook de veearts-spreker betwijfelden omdat het dikwijls voorkomt dat jongen die geboren worden zonder stip, na enkele dagen, door bijvoorbeeld minder voeren van de pop, toch nog stip gaan ontwikkelen.
Hieruit kan worden afgeleid dat ook in dat geval het virus reeds vóór de geboorte, dus vanaf de bevruchting, latent aanwezig was.
3. Het virus kan met verschil in intensiteit door de ouders via het ei worden doorgegeven, wat tevens ook zou kunnen verklaren waarom sommige embryo's door het zelfde euvel afsterven in het ei juist (± 1 dag) vóór het uitkomen.
Gewoon omdat ze nog net iets sterker zijn besmet dan zij die toch nog geboren worden, zij het dan wel niet een heel duidelijke stip.
Andere vraag:
Waarom zijn er liefhebbers die er veel last van hebben, andere minder en nog andere helemaal niet?
Dit moet bijna zeker ook weer gezocht worden bij het weerstandsvermogen van de kanaries die hij kweekt, omdat de ene stam gewoonweg sterker is dan de andere.
Daar kan ik inkomen, want ook bij mij lijken de agaten en vooral de isabellen, als afstammelingen van stammen die ik reeds heel lang in mijn bezit heb, veel gevoeliger dan mijn gele of groene die van geheel andere origine zijn en slechts enkele jaren geleden zijn aangekocht.
Nog een ander opmerkelijk en naar mijn mening heel belangrijk feit bewijst enigszins wat ik al eerder heb aangehaald, nl als dat een zwakke conditie en zeker ook stress, bijna zeker hoofdverantwoordelijk mogen genoemd worden voor het uitbreken van het zwarte stipvirus.
Waarom ik dat zo maar stel?
Heel eenvoudig omdat ik er uit ondervinding omzeggens zeker van ben geworden dat de juiste oorzaak van het eventueel doorgeven van het virus van ouders naar jongen omzeggens nooit bij de man moet gezocht worden, maar wel bij de pop en hoofdzakelijk bij haar alleen.
HET BEWIJS daartoe zit hem hierin dat voor zover ik weet geen enkele van mij afkomstige kanariemannen bij andere liefhebbers ooit zwarte stip zouden hebben veroorzaakt!
Van mij afkomstige poppen zeer zeker wel!
En die zekerheid heb ik, omdat steeds iedereen die ondanks alles toch vogels van mij wil, op voorhand wordt ingelicht en nadien zoveel mogelijk opgevolgd.
Zo zijn er vóór dit seizoen nog een achttal van mijn mannen naar andere oorden verhuisd met als resultaat een pak jongen, allemaal zonder stip!!!
Straf hé!
Maar als men goed nadenkt is dat helemaal niet abnormaal, immers: wie staat tijdens de kweekperiode en vooral juist ervoor het meest onder stress?
Ja, juist, de pop, want alles komt rond die tijd omzeggens uitsluitend op haar terecht: lichaamsveranderingen bij het geslachtsrijp worden, dwang tot kweken, verhuis van de gemeenschappelijke vlucht naar de kweekkooi, regelmatig worden opgeschrikt door de verzorger, nestbouw, al dan niet overeenkomen met de kanarieman (zich laten domineren of vechten), paren, eieren leggen, broeden en veelal alleen de jongen optrekken, …
En het is denkelijk vooral de periode tot en met het eierenleggen dat voor de pop cruciaal mag genoemd worden om al dan niet nakomelingen met zwarte stip te veroorzaken.
Is ze tijdens die tijd rustig en weinig of niet gestresseerd en beschikt ze bovendien ook over een optimale conditie, dan ben ik er vrij zeker van dat het virus, zelfs al is het latent aanwezig, niet via het ei aan de jongen wordt doorgegeven.
Of indien toch, dan mogelijk in die mate afgezwakt dat het ook dan niet tot uiting komt, mits natuurlijk het embryo van nature uit over voldoend weerstand beschikt en vnl. als jong die ook behoudt.
Door een goedvoederende en in topconditie verkerende pop zal er normaal zeer zeker hiervoor gezorgd worden.
Is dit laatste niet het geval dan durft het, zoals reeds eerder aangehaald, wel eens voorkomen dat zelfs vrij grote jongen, geboren zonder stip, uiteindelijk, zeer waarschijnlijk door ondervoeding en als zodanig ook verminderende weerstand, toch nog stip ontwikkelen.
Daartoe is het ook belangrijk om weten dat vooral in zulke gevallen wel eens bijkomende "secundaire" ziektes zoals E-coli en Atoxoplasmose (Lankesterella of grote leverziekte) de kop durven opsteken. Snel handelen is hier geboden, de geïnfecteerde jongen direct verwijderen, zorgen voor een nieuw nest voor de overige en in overleg met de dierenarts de nodige medicatie toedienen.
- antibiotica in geval van E-coli
- sulfamide in geval van Lankesterella
Doet men dit niet dan zit het er dik in dat de besmetting zich zal uitbreiden met nog veel meer uitval als gevolg.
Verder ook opmerkelijk aanwezig in hokken onderhevig aan de zwarte stip, zijn vogels met opvallend lange bovenbek, die zeer vlug groeit tot buiten proportie. Of dit verschijnsel rechtstreeks iets met het zwarte stipvirus te maken heeft is ook nog niet bekend, maar voor alle zekerheid lijkt opruimen ook hier toch de boodschap.
Conclusie:
Had ik vooraf schrik dat het bij de "zwarte stip" wel eens om een virus zou kunnen gaan waaraan buiten een passende entstof weinig of niets zou te doen zijn, dan ben ik nu eigenlijk toch blij dat ik het te weten gekomen ben, want waar het voorheen een tasten en zoeken was in het onbekende, kan ik nu toch tenminste in de juiste richting naar verbetering streven.
En dit kan wel degelijk mits naar mijn mening gewoon enkele punten in acht te nemen en er op in te werken:
1. De conditie.
Door in de eerste plaats te trachten de algemene conditie, zeg maar de gezondheidstoestand, van de kweekvogels te optimaliseren, vermindert ongetwijfeld ook kans op stip.
Vooral belangrijk daartoe zijn voldoende beweging en voeding.
Beweging in die zin dat men er moet voor zorgen dat er vooral in de gemeenschapsvolière geen overbevolking heerst (geeft steeds aanleiding tot allerlei ziekten!) en zodoende ook genoeg vliegruimte aanwezig is.
Veel meer kan men in dit verband niet doen.
Kanaries zijn immers geen mensen of zelfs geen duiven die men wel aan een of andere conditietraining kan onderwerpen om zo hun conditie te verbeteren.
Verder belangrijk is het dat medicamenten, hetzij vnl. allerhande antibiotica slechts bij mondjesmaat worden gebruikt en alleen dan wanneer er vogels ziek zijn en niet voorbehoedend (kuren) zoals veel te veel gebeurt.
Het is net zoals de dierenarts-spreker stelde dat ook wij zelf slechts antibiotica tot ons nemen bij ziekte en toch ook niet preventief als we ons gezond voelen.
Daarbij zijn dat soort medicamenten juist conditieremmers die als zodanig door elke ernstige sporter worden gevreesd.
Ter bevordering van hun conditie hebben gezonde vogels dan ook helemaal geen medicatie nodig.
Het enige wat in dit verband van enig nut blijkt te zijn is het dagelijks optimaliseren van de zuurtegraad in de maag (4 à 4,5 %) met hetzij appelazijn, wijnazijn, citroensap of sterk verdund zoutzuur (1 / 10 / 10) tegen vnl. megabacteriën.
Alsook het regelmatig gebruik van een of andere natuurlijke darmconditioner om ongewenste bacteriën buiten te houden.
Een ander heel belangrijk punt in dat conditieproces vormt ongetwijfeld de voeding.
Veel wil ik hierover evenwel niet kwijt.
Iedereen heeft daar toch zowat een eigen mening over, maar toch ook hier weer enkele puntjes waarvan ik denk dat ze de conditie, de gezondheid, kunnen verbeteren.
De beste voeding vormt ontegensprekelijk de zgn. "pellets", wegens optimaal uitgebalanceerd en aangepast verkrijgbaar voor rust- en kweekperiode waarbij in principe zelfs geen bijkomstig opfokvoer moet verstrekt worden wanneer er jongen zijn.
Spijtig genoeg nog niet volledig toepasbaar voor ons omdat, in tegenstelling met liefhebbers van grote parkieten en papegaaien, omzeggens nog geen kanariefokkers volledig op kanariepellets zijn overgeschakeld.
Daar ze vooral hun overvogels niet verkocht krijgen.
Toch lijkt het mij zinvol om naast de gewone zaadmengeling ook pellets bij te voeren.
Verder is het, naar mijn mening, ook belangrijk de zaadmengeling vrij streng te beperken, te rantsoeneren.
Alles inbegrepen en periodiek aangepast: zaad, eivoer, ALLE dagen, en eventueel pellets ongeveer 4 gram per vogel per dag in liefst twee beurten: 's morgens en 's namiddags.
Er steeds opletten dat alles moet zijn opgegeten vooraleer nieuw voer aan te bieden.
Zoals het er bijvoorbeeld bij een griepvirus aan toe kan gaan, het gemak om van één enkele besmetting tot een ware epidemie, denk maar recent aan het SARSvirus in China, uit te groeien.
Een virusinfectie, was van dan af eigenlijk steeds mijn gedacht is geweest, maar wat ik uit vrees voor de waarheid verder niet onder ogen durfde te zien.
Goed wetende dat er in dit geval toch weinig of niets tegen te beginnen zou zijn en alleen eventuele neveneffecten (in 't geval van griep bvb. bronchitis) met antibiotica zou kunnen behandeld worden, maar uitdrukkelijk niet het virus himself!
Daar is alleen een passende vaccinatie effectief tegen, net zoals we bvb. onze kanaries elk jaar opnieuw preventief beschermen tegen het bekende pokkenvirus.
Het spreekt dan ook voor zichzelf hoe ik in de wolken was toen enkele jaren geleden (± 2000) de Nederlandse mozaïekclub van vriend Jan Van Mol, waarvan ik lid was, na een enquête onder al zijn leden (waaronder ook veel buitenlanders!) met de blijde boodschap voor de dag kwam dat labonderzoek (in één of ander zuiders land!) had uitgewezen dat de zwarte stip een met Tylan (Tylosine) goed te behandelen Mycoplasma-infectie betrof.
In het vooruitzicht van eindelijk nog eens goed te kunnen kweken en mijn vogels terug op de TT's te brengen, voelde ik mij gelukkiger dan ooit!
Te meer ook omdat ik toendertijd als verantwoordelijke van de Technische Commissie voor kleurkanaries het gevoel had er mij niet door te kunnen manifesteren zoals ik het zelf graag wilde.
Doorgaans wist ik steeds wel te zeggen waar het om ging, maar het zelf in praktijk niet kunnen bevestigen, werkte in die periode soms zo frustrerend op mij dat ik er meermaals heb aan gedacht om toch alles op te ruimen en met mijn hobby volledig te kappen.
Om het verhaal kort te maken, heb ik natuurlijk eerst op Internet zoveel mogelijk opgezocht over Mycoplasma en dan vol goede moed naar de apotheker om Tylan.
En … effectief, het scheen te werken want de daaropvolgende kweek verliep vrij voorspoedig met slechts hier en daar een enkeling met zwarte punt en alzo ook het TT-seizoen met enkele gewestkampioenen en een paar provinciale vice-kampioenen.
Alles leek dus voortreffelijk te evolueren … tot het jaar nadien.
Ondanks dat alle medicaties netjes werden overgedaan, werd het terug een fiasco, m.a.w. zwarte stip en nogmaals zwarte stip, tot hele nesten toe!
En ook dit jaar, anno 2003, ondanks de medicatie in samenspraak met een gespecialiseerd dierenarts en vele uren van opzoeken op het Internet naar meer doeltreffende medicijnen, ging het terug dezelfde richting uit.
Het spreekt dan ook voor zichzelf dat ik van toen af aan dat Mycoplasmaverhaal niet meer geloofde en op donderdag 24 maart jl. kwam mijn gelijk toen op een lezing in Nederland een in vogels gespecialiseerd dierenarts mij vertelde dat men er onlangs in Amerika was achtergekomen dat de oorzaak van de Zwarte Stip … een virus was!!!
Meer bepaald in dokterslatijn een zgn. circovirus zoals bijvoorbeeld vederrot bij papegaaien en naar ik meen o.a. ook herpes (koortsblaasjes) of aids bij de mensen.
Virusinfecties, die eens opgedaan, zich voor altijd in het lichaam latent blijven ophouden en zich slechts dan manifesteren wanneer het lichaamsafweermechanisme om een of andere reden verzwakt is, zoals bvb door ziekte of door te veel stress.
Gelukkig zijn niet alle virussen over dezelfde kam te scheren.
Het ene is wel agressiever dan het andere; het ene kan eenvoudig behandeld worden met een zalfje (herpes!), terwijl het andere zo gecompliceerd lijkt dat men er maar niet in slaagt een geschikt vaccin te ontwikkelen om het te bedwingen (aids en SARS onlangs nog).
Tot welke categorie het "zwarte stipvirus" behoort is nog onbekend en/of een eventuele ontwikkeling van een vaccin de moeite waard zal bevonden worden, kan ook nog maar alleen te toekomst uitwijzen.
Wetenswaard is wel dat het naast kanaries, met zekerheid ook reeds bij wildzang voorkomt en er op dit ogenblik in de USA een viertal onderzoeken aan de gang zouden zijn.
Vele vragen blijven echter nog onbeantwoord.
Hoe het bijvoorbeeld komt dat in eenzelfde nest jongskes geboren worden met duidelijk verschillen in stip, t.t.z. met heel duidelijke zwarte stip, met minder opvallende lichter getint stip en nog andere zonder het minste spoor van stip, blijft voorlopig nog een raadsel.
Ook al liggen een drietal mogelijkheden zo voor de hand:
1. Ondanks ze in eenzelfde nest broers en zussen van elkaar zijn, m.a.w. genetisch sterk gelijkend, moet er tussen de verschillende jongen toch een verschil in weerstand-immuniteit voorkomen.
Hierdoor zouden alleen de sterkste het virus, meegekregen van de ouders, kunnen onderdrukken.
2. Het virus wordt niet altijd doorgegeven aan de jongen.
Een stelling wat ikzelf en ook de veearts-spreker betwijfelden omdat het dikwijls voorkomt dat jongen die geboren worden zonder stip, na enkele dagen, door bijvoorbeeld minder voeren van de pop, toch nog stip gaan ontwikkelen.
Hieruit kan worden afgeleid dat ook in dat geval het virus reeds vóór de geboorte, dus vanaf de bevruchting, latent aanwezig was.
3. Het virus kan met verschil in intensiteit door de ouders via het ei worden doorgegeven, wat tevens ook zou kunnen verklaren waarom sommige embryo's door het zelfde euvel afsterven in het ei juist (± 1 dag) vóór het uitkomen.
Gewoon omdat ze nog net iets sterker zijn besmet dan zij die toch nog geboren worden, zij het dan wel niet een heel duidelijke stip.
Andere vraag:
Waarom zijn er liefhebbers die er veel last van hebben, andere minder en nog andere helemaal niet?
Dit moet bijna zeker ook weer gezocht worden bij het weerstandsvermogen van de kanaries die hij kweekt, omdat de ene stam gewoonweg sterker is dan de andere.
Daar kan ik inkomen, want ook bij mij lijken de agaten en vooral de isabellen, als afstammelingen van stammen die ik reeds heel lang in mijn bezit heb, veel gevoeliger dan mijn gele of groene die van geheel andere origine zijn en slechts enkele jaren geleden zijn aangekocht.
Nog een ander opmerkelijk en naar mijn mening heel belangrijk feit bewijst enigszins wat ik al eerder heb aangehaald, nl als dat een zwakke conditie en zeker ook stress, bijna zeker hoofdverantwoordelijk mogen genoemd worden voor het uitbreken van het zwarte stipvirus.
Waarom ik dat zo maar stel?
Heel eenvoudig omdat ik er uit ondervinding omzeggens zeker van ben geworden dat de juiste oorzaak van het eventueel doorgeven van het virus van ouders naar jongen omzeggens nooit bij de man moet gezocht worden, maar wel bij de pop en hoofdzakelijk bij haar alleen.
HET BEWIJS daartoe zit hem hierin dat voor zover ik weet geen enkele van mij afkomstige kanariemannen bij andere liefhebbers ooit zwarte stip zouden hebben veroorzaakt!
Van mij afkomstige poppen zeer zeker wel!
En die zekerheid heb ik, omdat steeds iedereen die ondanks alles toch vogels van mij wil, op voorhand wordt ingelicht en nadien zoveel mogelijk opgevolgd.
Zo zijn er vóór dit seizoen nog een achttal van mijn mannen naar andere oorden verhuisd met als resultaat een pak jongen, allemaal zonder stip!!!
Straf hé!
Maar als men goed nadenkt is dat helemaal niet abnormaal, immers: wie staat tijdens de kweekperiode en vooral juist ervoor het meest onder stress?
Ja, juist, de pop, want alles komt rond die tijd omzeggens uitsluitend op haar terecht: lichaamsveranderingen bij het geslachtsrijp worden, dwang tot kweken, verhuis van de gemeenschappelijke vlucht naar de kweekkooi, regelmatig worden opgeschrikt door de verzorger, nestbouw, al dan niet overeenkomen met de kanarieman (zich laten domineren of vechten), paren, eieren leggen, broeden en veelal alleen de jongen optrekken, …
En het is denkelijk vooral de periode tot en met het eierenleggen dat voor de pop cruciaal mag genoemd worden om al dan niet nakomelingen met zwarte stip te veroorzaken.
Is ze tijdens die tijd rustig en weinig of niet gestresseerd en beschikt ze bovendien ook over een optimale conditie, dan ben ik er vrij zeker van dat het virus, zelfs al is het latent aanwezig, niet via het ei aan de jongen wordt doorgegeven.
Of indien toch, dan mogelijk in die mate afgezwakt dat het ook dan niet tot uiting komt, mits natuurlijk het embryo van nature uit over voldoend weerstand beschikt en vnl. als jong die ook behoudt.
Door een goedvoederende en in topconditie verkerende pop zal er normaal zeer zeker hiervoor gezorgd worden.
Is dit laatste niet het geval dan durft het, zoals reeds eerder aangehaald, wel eens voorkomen dat zelfs vrij grote jongen, geboren zonder stip, uiteindelijk, zeer waarschijnlijk door ondervoeding en als zodanig ook verminderende weerstand, toch nog stip ontwikkelen.
Daartoe is het ook belangrijk om weten dat vooral in zulke gevallen wel eens bijkomende "secundaire" ziektes zoals E-coli en Atoxoplasmose (Lankesterella of grote leverziekte) de kop durven opsteken. Snel handelen is hier geboden, de geïnfecteerde jongen direct verwijderen, zorgen voor een nieuw nest voor de overige en in overleg met de dierenarts de nodige medicatie toedienen.
- antibiotica in geval van E-coli
- sulfamide in geval van Lankesterella
Doet men dit niet dan zit het er dik in dat de besmetting zich zal uitbreiden met nog veel meer uitval als gevolg.
Verder ook opmerkelijk aanwezig in hokken onderhevig aan de zwarte stip, zijn vogels met opvallend lange bovenbek, die zeer vlug groeit tot buiten proportie. Of dit verschijnsel rechtstreeks iets met het zwarte stipvirus te maken heeft is ook nog niet bekend, maar voor alle zekerheid lijkt opruimen ook hier toch de boodschap.
Conclusie:
Had ik vooraf schrik dat het bij de "zwarte stip" wel eens om een virus zou kunnen gaan waaraan buiten een passende entstof weinig of niets zou te doen zijn, dan ben ik nu eigenlijk toch blij dat ik het te weten gekomen ben, want waar het voorheen een tasten en zoeken was in het onbekende, kan ik nu toch tenminste in de juiste richting naar verbetering streven.
En dit kan wel degelijk mits naar mijn mening gewoon enkele punten in acht te nemen en er op in te werken:
1. De conditie.
Door in de eerste plaats te trachten de algemene conditie, zeg maar de gezondheidstoestand, van de kweekvogels te optimaliseren, vermindert ongetwijfeld ook kans op stip.
Vooral belangrijk daartoe zijn voldoende beweging en voeding.
Beweging in die zin dat men er moet voor zorgen dat er vooral in de gemeenschapsvolière geen overbevolking heerst (geeft steeds aanleiding tot allerlei ziekten!) en zodoende ook genoeg vliegruimte aanwezig is.
Veel meer kan men in dit verband niet doen.
Kanaries zijn immers geen mensen of zelfs geen duiven die men wel aan een of andere conditietraining kan onderwerpen om zo hun conditie te verbeteren.
Verder belangrijk is het dat medicamenten, hetzij vnl. allerhande antibiotica slechts bij mondjesmaat worden gebruikt en alleen dan wanneer er vogels ziek zijn en niet voorbehoedend (kuren) zoals veel te veel gebeurt.
Het is net zoals de dierenarts-spreker stelde dat ook wij zelf slechts antibiotica tot ons nemen bij ziekte en toch ook niet preventief als we ons gezond voelen.
Daarbij zijn dat soort medicamenten juist conditieremmers die als zodanig door elke ernstige sporter worden gevreesd.
Ter bevordering van hun conditie hebben gezonde vogels dan ook helemaal geen medicatie nodig.
Het enige wat in dit verband van enig nut blijkt te zijn is het dagelijks optimaliseren van de zuurtegraad in de maag (4 à 4,5 %) met hetzij appelazijn, wijnazijn, citroensap of sterk verdund zoutzuur (1 / 10 / 10) tegen vnl. megabacteriën.
Alsook het regelmatig gebruik van een of andere natuurlijke darmconditioner om ongewenste bacteriën buiten te houden.
Een ander heel belangrijk punt in dat conditieproces vormt ongetwijfeld de voeding.
Veel wil ik hierover evenwel niet kwijt.
Iedereen heeft daar toch zowat een eigen mening over, maar toch ook hier weer enkele puntjes waarvan ik denk dat ze de conditie, de gezondheid, kunnen verbeteren.
De beste voeding vormt ontegensprekelijk de zgn. "pellets", wegens optimaal uitgebalanceerd en aangepast verkrijgbaar voor rust- en kweekperiode waarbij in principe zelfs geen bijkomstig opfokvoer moet verstrekt worden wanneer er jongen zijn.
Spijtig genoeg nog niet volledig toepasbaar voor ons omdat, in tegenstelling met liefhebbers van grote parkieten en papegaaien, omzeggens nog geen kanariefokkers volledig op kanariepellets zijn overgeschakeld.
Daar ze vooral hun overvogels niet verkocht krijgen.
Toch lijkt het mij zinvol om naast de gewone zaadmengeling ook pellets bij te voeren.
Verder is het, naar mijn mening, ook belangrijk de zaadmengeling vrij streng te beperken, te rantsoeneren.
Alles inbegrepen en periodiek aangepast: zaad, eivoer, ALLE dagen, en eventueel pellets ongeveer 4 gram per vogel per dag in liefst twee beurten: 's morgens en 's namiddags.
Er steeds opletten dat alles moet zijn opgegeten vooraleer nieuw voer aan te bieden.
De eerste jaren in mindere mate, zo eens hier en daar een nestje met één of twee gevallen, maar ze waren er wel elk jaar terug.
Mogelijk had ik er ook wel al eerder mee te maken, maar ik had het in ieder geval nog nooit eerder opgemerkt.
Alhoewel lichtjes Spartaans getint is dit systeem zeker te verkiezen boven het voer "voor het grijpen" in massa aan
te bieden.
Zoals dat bijvoorbeeld via een automaat gebeurt, waarbij ze maar gewoon uitzoeken wat ze graag lusten en met de rest gaan morsen.
Gerantsoeneerd voeren lijkt mij dan ook het middel bij uitstek om zonder een te veel aan vet, in de beste conditie aan de kweekt te beginnen.
Te vette poppen zijn zo wie zo ongewenst voor de kweek.
Ze zijn meestal te vadsig en te lui om van het nest te komen en te voeren.
Over de vele in de handel te verkrijgen SUPPLEMENTEN wil ik kort zijn.
Ze lijken meestal heel nuttig, mits deskundig aangepast aan de voeding.
Net als een te weinig is ook een te veel nooit goed.
Het enige middel waar we best afblijven zijn de zgn. ELEKTROLYTEN, wegens kostelijk en zonder enig nut voor onze vogels, omdat in tegenstelling tot bijvoorbeeld een mens en dan vooral een atleet, een vogel geen noodzakelijke lichaamsstoffen uitzweet (dixit de dierenarts)!
2. Stress.
Ik heb het reeds aangehaald, het vermijden van stress voor en tijdens de kweek bij voornamelijk poppen is naar mijn mening, naast conditie,het belangrijkste wapen ter voorkomen van de zwarte stip.
De conditie mag nog zo goed zijn, een te veel aan stress kan ze op korte tijd helemaal slopen, ook al helpt een goede conditie ongetwijfeld stress te voorkomen.
- Bijvoorbeeld door de poppen reeds lang vóór de kweek in de kweekbakken te plaatsen zodat ze die beter gewoon worden en er zich op 't goede moment in thuis voelen.
- Als verzorger veel en steeds op eenzelfde zachte en regelmatige wijze met de vogels omgaan, zodat ze ons beter leren kennen en bij wijze van spreken bij het binnenkomen in het kweekhok aan de draad gaan hangen en/of fluiten ter verwelkoming.
Net zoals bijvoorbeeld een hond meestal doet als zijn baasje thuiskomt.
- Het beperkt voederen in meerdere kleine beurten per dag zal daar ongetwijfeld toe bijdragen.
- Goede afgerichte, tamme vogels zijn zo wie zo steeds minder stressgevoelig dan bange soortgenoten. Iets wat me tijdens de kweek is opgevallen waarbij de zwarte stip opmerkelijk minder leek voor te komen in de tweede en voor sommige ook in de derde ronde dan in de eerste!
Wat vooral zijn oorzaak moet vinden in het feit van "alles al eens te hebben meegemaakt" en zodanig ook tammer en minder gestresseerd te zijn dan in het begin van de kweek.
Bange poppen worden best zo wie zo geweerd want ze broeden meestal niet vast en verlaten bij de minste beweging hun nest.
- De rol van de man beperkt zich meestal tot alleen maar bevruchten en/of ook wel eens samen met de pop de jongen groot brengen.
Daartoe wordt hij "om kennis te maken met de pop" best een tijdje vooraf in een babykooi geplaatst vóór of naast de pop.
- Verder niet panikeren bij een driftei en de man slechts bij de pop laten wanneer het nest ongeveer half af is.
Wat zelfs iets vroeger kan als de pop eerder aangeeft hem genegen te zijn door het aannemen van de paarhouding als antwoord op zijn gezang.
- De man liefst tijdens de hele bevruchtingsperiode bij de pop laten om haar zo weinig mogelijk te moeten storen en /of op te jagen bij het wegnemen of terugplaatsen.
Maar of hij nu gans de rest van de kweekperiode ook bij haar moet blijven laat ik in het midden omdat de meningen daarover verdeeld zijn.
Wanneer hij niet uit pure verveling aan het nest gaat plukken of zich te dik gaat vreten, kan dat voor mij best.
Anders blijkt het ook niet mis hem tijdens het broeden terug in de babykooi te plaatsen en terug bij de pop te laten van zodra er jongen zijn.
Al is het nu ook wel zo dat een goede gezonde pop gemakkelijk zelf twee rondes aankan en zelfs bijwijlen niet is af te stoppen voor nog een derde!
- Zijn er ondanks dat alles toch nog jongen met stip, dan ofwel, zoals reeds eerder aangehaald, ze direct verwijderen of ze eventueel onderbrengen bij bijvoorbeeld een pop met onbevruchte eieren.
Soms, wanneer die pop tenminste goed gaat voeren, met nadruk op goed, hebben die jongen kans tot overleven en zich verder normaal te ontwikkelen.
Gewoon omdat hun lichaamsweerstand door voldoende eten te krijgen in die mate verhoogd zo dat ze dan veelal bij machte zijn het virus te neutraliseren en de stip te verdrijven.
Er wordt ook wel eens beweerd dat door bij pasgeboren jongen met stip met een paar druppeltjes water in de bek te doen de stip zou verdwijnen.
Nu ja, ook weer uit ondervinding kan ik zeggen dat dit wel eens kan lukken, maar dan is dat vast en zeker niet de verdienste van dat water maar wel van een goed voerende pop achteraf.
- Wat eventueel zou kunnen helpen om de stip te voorkomen, is wanneer we dat water zouden kunnen vervangen door een soort "biesmelk", de natuurlijke, zeer voedzame eerste melk, wat diverse diersoorten o.a. ook duiven als weerstandverhogende "energiestoot" aan hun pasgeboren jongen geven als eerste voedsel.
Heren, voedingsdeskundigen, zou dat niet iets voor U zijn?
Ziezo, beste sportvrienden, dat was het dan.
Ik hoop deze onder U, die net zoals ik, ook met de stip te maken hebben toch iets bruikbaar te hebben bijgebracht.
* bron: Birdweb2000.com
Mogelijk had ik er ook wel al eerder mee te maken, maar ik had het in ieder geval nog nooit eerder opgemerkt.
Alhoewel lichtjes Spartaans getint is dit systeem zeker te verkiezen boven het voer "voor het grijpen" in massa aan
te bieden.
Zoals dat bijvoorbeeld via een automaat gebeurt, waarbij ze maar gewoon uitzoeken wat ze graag lusten en met de rest gaan morsen.
Gerantsoeneerd voeren lijkt mij dan ook het middel bij uitstek om zonder een te veel aan vet, in de beste conditie aan de kweekt te beginnen.
Te vette poppen zijn zo wie zo ongewenst voor de kweek.
Ze zijn meestal te vadsig en te lui om van het nest te komen en te voeren.
Over de vele in de handel te verkrijgen SUPPLEMENTEN wil ik kort zijn.
Ze lijken meestal heel nuttig, mits deskundig aangepast aan de voeding.
Net als een te weinig is ook een te veel nooit goed.
Het enige middel waar we best afblijven zijn de zgn. ELEKTROLYTEN, wegens kostelijk en zonder enig nut voor onze vogels, omdat in tegenstelling tot bijvoorbeeld een mens en dan vooral een atleet, een vogel geen noodzakelijke lichaamsstoffen uitzweet (dixit de dierenarts)!
2. Stress.
Ik heb het reeds aangehaald, het vermijden van stress voor en tijdens de kweek bij voornamelijk poppen is naar mijn mening, naast conditie,het belangrijkste wapen ter voorkomen van de zwarte stip.
De conditie mag nog zo goed zijn, een te veel aan stress kan ze op korte tijd helemaal slopen, ook al helpt een goede conditie ongetwijfeld stress te voorkomen.
- Bijvoorbeeld door de poppen reeds lang vóór de kweek in de kweekbakken te plaatsen zodat ze die beter gewoon worden en er zich op 't goede moment in thuis voelen.
- Als verzorger veel en steeds op eenzelfde zachte en regelmatige wijze met de vogels omgaan, zodat ze ons beter leren kennen en bij wijze van spreken bij het binnenkomen in het kweekhok aan de draad gaan hangen en/of fluiten ter verwelkoming.
Net zoals bijvoorbeeld een hond meestal doet als zijn baasje thuiskomt.
- Het beperkt voederen in meerdere kleine beurten per dag zal daar ongetwijfeld toe bijdragen.
- Goede afgerichte, tamme vogels zijn zo wie zo steeds minder stressgevoelig dan bange soortgenoten. Iets wat me tijdens de kweek is opgevallen waarbij de zwarte stip opmerkelijk minder leek voor te komen in de tweede en voor sommige ook in de derde ronde dan in de eerste!
Wat vooral zijn oorzaak moet vinden in het feit van "alles al eens te hebben meegemaakt" en zodanig ook tammer en minder gestresseerd te zijn dan in het begin van de kweek.
Bange poppen worden best zo wie zo geweerd want ze broeden meestal niet vast en verlaten bij de minste beweging hun nest.
- De rol van de man beperkt zich meestal tot alleen maar bevruchten en/of ook wel eens samen met de pop de jongen groot brengen.
Daartoe wordt hij "om kennis te maken met de pop" best een tijdje vooraf in een babykooi geplaatst vóór of naast de pop.
- Verder niet panikeren bij een driftei en de man slechts bij de pop laten wanneer het nest ongeveer half af is.
Wat zelfs iets vroeger kan als de pop eerder aangeeft hem genegen te zijn door het aannemen van de paarhouding als antwoord op zijn gezang.
- De man liefst tijdens de hele bevruchtingsperiode bij de pop laten om haar zo weinig mogelijk te moeten storen en /of op te jagen bij het wegnemen of terugplaatsen.
Maar of hij nu gans de rest van de kweekperiode ook bij haar moet blijven laat ik in het midden omdat de meningen daarover verdeeld zijn.
Wanneer hij niet uit pure verveling aan het nest gaat plukken of zich te dik gaat vreten, kan dat voor mij best.
Anders blijkt het ook niet mis hem tijdens het broeden terug in de babykooi te plaatsen en terug bij de pop te laten van zodra er jongen zijn.
Al is het nu ook wel zo dat een goede gezonde pop gemakkelijk zelf twee rondes aankan en zelfs bijwijlen niet is af te stoppen voor nog een derde!
- Zijn er ondanks dat alles toch nog jongen met stip, dan ofwel, zoals reeds eerder aangehaald, ze direct verwijderen of ze eventueel onderbrengen bij bijvoorbeeld een pop met onbevruchte eieren.
Soms, wanneer die pop tenminste goed gaat voeren, met nadruk op goed, hebben die jongen kans tot overleven en zich verder normaal te ontwikkelen.
Gewoon omdat hun lichaamsweerstand door voldoende eten te krijgen in die mate verhoogd zo dat ze dan veelal bij machte zijn het virus te neutraliseren en de stip te verdrijven.
Er wordt ook wel eens beweerd dat door bij pasgeboren jongen met stip met een paar druppeltjes water in de bek te doen de stip zou verdwijnen.
Nu ja, ook weer uit ondervinding kan ik zeggen dat dit wel eens kan lukken, maar dan is dat vast en zeker niet de verdienste van dat water maar wel van een goed voerende pop achteraf.
- Wat eventueel zou kunnen helpen om de stip te voorkomen, is wanneer we dat water zouden kunnen vervangen door een soort "biesmelk", de natuurlijke, zeer voedzame eerste melk, wat diverse diersoorten o.a. ook duiven als weerstandverhogende "energiestoot" aan hun pasgeboren jongen geven als eerste voedsel.
Heren, voedingsdeskundigen, zou dat niet iets voor U zijn?
Ziezo, beste sportvrienden, dat was het dan.
Ik hoop deze onder U, die net zoals ik, ook met de stip te maken hebben toch iets bruikbaar te hebben bijgebracht.
* bron: Birdweb2000.com
- André Breemen heeft een bericht van Francescosaverio Palmieri gedeeld. 29 juni Over de zwarte stip!!!
Vertaling door facebook
Het syndroom van punt zwart Dr gianluca todisco Dierenarts Specialist in de pathofysiologie van de voortplanting van huisdieren Dokter van het onderzoek in de biotechnologie van de voortplanting Geaccrediteerde fnovi voor de geneeskunde en de medische hulpmiddelen chirurgie |
Orginele Tekst
Francescosaverio PalmieriIl Cardellino favato LA SINDROME DEL PUNTO NERO Dr Gianluca Todisco Medico Veterinario Specialista in Fisiopatologia della Riproduzione degli Animali Domestici Dottore di Ricerca in Biotecnologie della Riproduzione Accreditato FNOVI per la Medicina e Chirurgia Aviare |
Het syndroom black spot is een van de belangrijkste oorzaken van de mislukking in de voortplanting vinken en in het bijzonder in de kanarie. De ziekte manifesteert zich met de dood van de baby ' s binnen de eerste week van het leven, maar soms het ei wordt afgezet al besmet met gezonde moeders die besmet of tijdens de bewaring, vooral als het wordt gevestigd op de oppervlakten die niet geschikt zijn, zoals bijvoorbeeld zaden, Zaagsel of zand. De eieren die op het ogenblik van de verklaring zijn al komen vaak niet besmet als gevolg van een embryonale sterfte, wanneer in plaats van nog het kuiken kan sterven binnen de eerste week van het leven.
De meest voorkomende symptomen voornamelijk manifesteert zich al bij de geboorte of komt in de eerste uren na. De pulli bij de geboorte een immuunsysteem nog weinig efficiënt en er zijn voor dit blootgesteld aan een hoger risico van infecties, niet alleen van bacteriële, die vaak worden doorgegeven door de ouders met de eerste imbeccate. Andere bronnen van verontreiniging kunnen zich in de zaden in portie pap, voor gekiemde zaden, in het nest, enz. Het teken van de belangrijkste klinische syndroom black spot is de aanwezigheid van een kleine zwarte vlek zijn zichtbaar op het gezicht van de ventrale kuiken, onder het borstbeen en op de zijkant destrofig. 1 (figuur 1). Dit kleine zwarte punt van de buitenkant niet zichtbaar is toe te schrijven aan de toename van de omvang van de galblaas en is vaak index van bacteriële infectie. De auteurs australiërs omschrijven met de term black-spot ook de vlek leverinsufficiëntie die je maakt soms zichtbaar in het middelpunt van de buik, met name in de kanaries volwassenen. De tweede zin van het woord black-spot pleit voor een toename van het volume van de lever en kan te wijten zijn aan voedselvergiftiging (aspergillus spp.), Door medicijnen of andere ziekten ook zeer veel atoxoplasmosi neoformazioni of de lever. In de nidiacei, echter, is normaal een glimp van de lever via de dunne buikwand ook in het gelijk van de grootste afmeting van dit orgaan ten opzichte van dezelfde leeftijd adultafig in. 2 (figuur 2). De rassen van de kanaries zogenaamde " red " factor onderworpen zijn aan dit soort symptomen op grond van de toediening van kleurstoffen in het eten. De kleurstof, aangezien hoge mate lipofiel afwikkelt indien er sprake is van vet, met inbegrip van de lever en de onder de huid. Tussen de meest voorkomende oorzaken van bacteriële black spot er is zeker de kiem escherichia coli, die verantwoordelijk is voor de zogenaamde " colibacillosi ". In de vinken, in feite, de flora intestinale bacteriële bestaat bijna uitsluitend door bacteriën gram + en de aanwezigheid van bacteriën gram-bijna altijd aandoeningen leidt tot meer of minder ernstige, afhankelijk van de betrokken verslaan, van de staat van de efficiëntie van het immuunsysteem, van het niveau van de selectieve Vogels, enz.. In de vinken colibacillosi is vaak setticemica en het is niet ongewoon isoleren van de bacterie escherichia coli ook door organen die niets hebben te maken met de darm. Tussen de localisatie extraintestinali vaker er zijn milt, lever en hersenen. Bij het syndroom black spot van de kuikens erkennen in twee vormen: Aangeboren en verworven: In de vorm van de kleine aangeboren zijn reeds met de zwarte vlek en als die niet sterven in 2-6 dagen. In de vorm, in plaats daarvan, de kleine worden besmet door de moeder met de eerste imbeccate en de klassieke zwarte vlek verschijnt 1-2 dagen na de geboorte. In dit geval is het vrouwtje drager van escherichia coli (of zelfs andere bacteriën en zogenaamde. Coli-lyke), Het leeft in het kropvorming en kotsend met kom maar op. Bacteriële infecties die verantwoordelijk zijn voor de syndroom black-spot bij volwassenen worden toegeschreven aan de besmetting van het voedsel. 100 % van de mengsels en 80 % van de pastoni is verontreinigd zijn met bacteriën, vooral enterobacter (72 %) En e. Coli (23 %), In mindere mate ook citrobacter, pseudomona en klebsiella. Het verslaan, dus, komt in de darmen, het koloniseert en de ontsteking veroorzaakt; vervolgens de infectie verplaatst zich ook aan andere organen. De darm ontstoken is niet in staat om te verteren en te assimileren de voedingsstoffen die komen met het eten en dit leidt ook tot andere symptomen in verband met de zwarte vlek als de diarree, uitdroging, de vermagerd verkommerd of de groei, de bleekheid van de slijmvliezen en een kleurrijk Meer belasting van de huid. De getroffen nidiacei zeer zwak zijn, en in de laatste fasen, ook niet in staat zijn het hoofd te verhogen en open je mond. De operatie moet tijdig helende anders het grootste deel van de kleine met een zekere dood. Voor de behandeling van deze ziekte is nodig van de microbiologische tests fig. 3 (figuur 3) voor het onderzoek van de verantwoordelijke verslaan, vervolgens moet worden uitgevoerd, een antibiogrammafig. 4 (figuur 4) dat het antibioticum zal beter voor het verwijderen van deze bacteriën. De therapie, dus is het toedienen van antibiotica antibiogarmma volgens een protocol voorgeschreven door de dierenarts medische hulpmiddelen. Aangezien in de loop van de ziekte heeft ook een ontsteking van de dikke darm en een verminderde assimilatie van nutriënten ingevoerd met voedsel, is het zeer nuttig ook de toediening van onderdelen van gemakkelijk assimilatie, die niet vereisen een grote inzet van de stofwisseling van een deel van de darm, lever , alvleesklier en galblaas en bijgevolg feesten zonder te verzwaren. Het is zeer nuttig dus dien een gelei imbecco door ten minste twee keer per dag en gemakkelijk van de spijsvertering van stoffen als maltodextrinen, ammnoacidi vertakte keten triglyceriden en gemiddelde antibacteriële, anti-inflammatoire en natuurlijke als de propolis en de boswellia, een epatoprotettore als de paardebloem en een multiminerale voor Het herstellen van de verliezen van minerale zouten die zich met de diarree en de anorexia. De prognose van het syndroom black spot is vertrouwelijk en hangt af van verschillende factoren, eerste tussen al de snelheid van de operatie. Het is belangrijk nu maatregelen nemen zodra je de zwarte vlek, ook als de kleine verschijnt in goede algemene voorwaarden; meestal, in feite, in aanwezigheid van de zwarte stip, de voorwaarden erger worden binnen 2-3 dagen na waarin wordt een septikemie en dus de dood Van het nidiaceo. Andere oorzaken van black spots, veel minder vaak, zijn de infecties door circovirus en plasmodium. |
La Sindrome Black Spot è una delle principali cause di insuccesso riproduttivo nei Fringillidi e in modo particolare nel Canarino. La malattia si manifesta con la morte dei neonati entro la prima settimana di vita, a volte però l’uovo viene deposto già infetto da madri portatrici sane oppure si infetta durante la conservazione, soprattutto se viene adagiato su superfici non idonee, come ad esempio semi, segatura o sabbia. Le uova che al momento della deposizione risultano essere già infette spesso non schiudono a causa di una mortalità embrionale, quando invece schiudono il pulcino può morire entro la prima settimana di vita.
La forma sintomatica più frequente si manifesta prevalentemente già alla nascita o compare nelle prime ore successive ad essa. I pulli alla nascita hanno un sistema immunitario ancora poco efficiente e sono per questo esposti a un maggiore rischio di infezioni, non solo di natura batterica, che spesso gli vengono trasmesse dai genitori con le prime imbeccate. Altre fonti di contaminazione possono trovarsi nei semi, nel pastone, nei semi germogliati, nel nido ecc. Il segno clinico principale della sindrome Black Spot è la presenza di un piccolo puntino nero visibile sulla faccia ventrale del pulcino, sotto lo sterno e sul lato destrofig. 1 (figura 1). Questo piccolo punto nero visibile dall’esterno è dovuto all’aumento del volume della cistifellea ed è spesso indice di infezione batterica. Gli Autori australiani definiscono con il termine black-spot anche la macchia epatica che si rende talvolta visibile al centro dell’addome, soprattutto nei canarini adulti. Questa seconda accezione del termine black-spot depone per un aumento del volume del fegato e può essere dovuto ad intossicazioni alimentari (Aspergillus spp.), da farmaci o altre malattie pure molto frequenti come la Atoxoplasmosi o neoformazioni epatiche. Nei nidiacei, tuttavia, è normale intravedere il fegato attraverso la sottile parete addominale anche in ragione delle maggiori dimensioni relative di questo organo rispetto alle stesse nell’età adultafig. 2 (figura 2). Le razze di canarini cosiddette “a fattore rosso” sono più soggette a questo tipo di sintomo in ragione della somministrazione di coloranti nel cibo. Il colorante, infatti, essendo lipofilo si deposita laddove ci sia del grasso, compreso appunto il fegato e il sottocute. Tra le cause batteriche più frequenti di Black Spot c’è sicuramente il germe Escherichia coli, responsabile della cosiddetta “colibacillosi”. Nei Fringillidi, infatti, la flora batterica intestinale è costituita quasi esclusivamente da batteri Gram + e la presenza di batteri Gram – determina quasi sempre disturbi più o meno gravi a seconda del battere interessato, dello stato di efficienza del sistema immunitario, del livello selettivo degli uccelli, ecc.. Nei Fringillidi la colibacillosi è spesso setticemica e non è raro isolare il battere Escherichia coli anche da organi che nulla hanno a che vedere con l’intestino. Tra le localizzazioni extraintestinali più frequenti ci sono milza, fegato e cervello. Nella sindrome Black Spot dei pulcini si riconoscono fondamentalmente due forme principali: congenito e acquisito: Nella forma congenita i piccoli nascono già con il puntino nero e se non trattati muoiono in 2-6 giorni. Nella forma acquisita, invece, i piccoli vengono infettati dalla madre con le prime imbeccate e il classico puntino nero compare 1-2 giorni dopo la nascita. In questo caso la femmina è portatrice sana di Escherichia coli (o anche altri batteri cosiddetti E.coli-lyke), lo alberga nel gozzo e lo rigurgita con l’imbeccata. Le infezioni batteriche responsabili della sindrome black-spot negli adulti sono imputabili alla contaminazione del cibo. Il 100% delle miscele e l’80% dei pastoni è contaminato da batteri, soprattutto Enterobacter (72%) ed E.coli (23%), in misura minore anche Citrobacter, Pseudomonas e Klebsiella. Il battere, quindi, arriva nell’intestino, lo colonizza e ne provoca l’infiammazione; successivamente l’infezione si sposta anche ad altri organi. L’intestino infiammato non è in grado di digerire e assimilare i nutrienti che arrivano con il cibo e questo porta anche ad altri sintomi associati al punto nero come la diarrea, la disidratazione, il dimagramento o la stentata crescita, il pallore delle mucose e un colorito più carico della cute. I nidiacei colpiti sono molto deboli e, nelle fasi finali, incapaci anche di alzare la testa e aprire il becco. L’intervento curativo deve essere tempestivo altrimenti la maggior parte dei piccoli vanno incontro a morte certa. Per la cura di questa malattia è necessario effettuare dei test microbiologici fig. 3(figura 3) per la ricerca del battere responsabile, successivamente deve essere effettuato un antibiogrammafig. 4 (figura 4) che indicherà l’antibiotico migliore per eliminare questi batteri. La terapia, quindi, consiste nella somministrazione degli antibiotici indicati dall’antibiogarmma secondo un protocollo prescritto dal Veterinario aviare. Poiché in corso di malattia si ha anche un’infiammazione dell’intestino e una conseguente ridotta assimilazione dei nutrienti introdotti con il cibo, è molto utile la somministrazione anche di elementi nutrizionali di facile assimilazione, che non richiedano un grosso impegno metabolico da parte di intestino, fegato, pancreas e cistifellea e di conseguenza nutrano senza appesantire. È molto utile quindi somministrare una pappa da imbecco almeno due volte al giorno e sostanze di facile digestione come maltodestrine, ammnoacidi ramificati e trigliceridi a catena media, antibatterici e antinfiammatori naturali come la propoli e la boswellia, un epatoprotettore come il tarassaco e un multiminerale per reintegrare le perdite di sali minerali che avvengono con la diarrea e l’anoressia. La prognosi della sindrome Black Spot è riservata e dipende da diversi fattori, primo fra tutti la rapidità di intervento. È fondamentale intervenire subito appena si nota il puntino nero anche se il piccolo appare in buone condizioni generali; di solito, infatti, in presenza del punto nero, le condizioni peggiorano nei 2-3 giorni successivi in cui si instaura una setticemia e quindi la morte del nidiaceo. Altre cause di Black Spot, molto meno frequenti, sono le infezioni da Circovirus e Plasmodium. |
17-06-2016
- Eddie Willemsen Wie van de kwekers in de groep kan me hier iets meer van vertellen.Zwarte stip ??.
- Annemarie Jonker Lijkt er wel op!
- Jan Jansen Medicijn bestellen bij dkr couteel belgie of dkr huls zoeken op google voor de juiste benaming en adres ,ik weet wel dat tylan ( werkzame stof tylosine )zeer goede resultaten geeft.
18-06-2017
- Math Schreurs Hier staat ook wat. http://www.kvvv.nl/index.php/artikelen/ziektes/338-zwarte-stip-bij-kanaries-en-cultuurvogels
Zwarte stip bij kanaries en Cultuurvogels
Een nachtmerrie voor elke kanarie en cultuurvogel kweker die er mee te maken krijgt! Wanneer de jongen een tot twee dagen oud zijn, kan je al een enigszins verzonken klein donker vlekje aan de linkerzijde van het bovenste buikgedeelte, juist voor het borstbeen zien.(niet bij alle jongen is dat in het begin duidelijk te zien). De jongen lijken kleiner te worden alsof ze verdrogen,rond het donkere vlekje lijkt het als het ware te gaan "rotten". De jongen zijn meestal na een paar dagen al dood. De pop zal in de meeste gevallen, deze jongen niet meer voeren, al zijn ze in begin net zo levendig als de andere jongen in het nestje. Slechts een enkele keer komt het voor, dat wanneer de pop erg goed blijft voeren, de jongen die in mindere mate zijn besmet, het toch redden.
De jongen die deze stip laten zien, moeten direct uit het nest worden verwijderd, voordat het nest wordt bevuild met de waterige, geel gekleurde mest. Doordat het vliesje rond de mest ontbreekt, kan de pop dit niet uit het nest verwijderen. Hierdoor lijkt dit op een E-coli besmetting. De zwarte stip die is te zien, is de aan de lever verbonden galblaas, die een afwijkende donkergroen/zwarte kleur vertoont tegenover lichtgroen bij gezonde jongen. Daar door wordt dit "zwarte stip" genoemd. Dit wordt meestal veroorzaakt door het Circovirus. Vogels, besmet met dit virus, vertonen vaak geen verschijnselen,maar kunnen het wel doorgeven aan de jongen. De weerstand/ immuniteit van een jong bepaald of dit virus zich openbaart. Er zijn n.l. ook wel jongen in een nestje, die dit niet laten zien. Waarschijnlijk blijft dit virus wel latent aanwezig in de vogel.
|
Door ondervinding van enkele kwekers lijkt het erop, dat het meestal de pop is, waarbij dit virus actief wordt en dit aan de jongen overbrengt, door stress! Als gevolg van; lichaamsveranderingen bij het geslachtsrijp worden, dwang te kweken, van de gemeenschappelijke vlucht naar de kweekkooi verhuizen, regelmatig worden opgeschrikt door de verzorger, nestbouw, al dan niet overeenkomen met de kanarieman (zich laten domineren of vechten), paren, eieren leggen, broeden en meestal alleen de jongen voeren En het is denkelijk vooral de periode tot en met het eierenleggen dat voor de pop cruciaal mag genoemd worden om al dan niet nakomelingen met zwarte stip te veroorzaken. Bij mannen is dit niet het geval, en het lijkt dat de mannen bij verkoop, geen nakomelingen krijgen met zwarte stip!
(Of dit werkelijk zo is? )
Antwoord van gesp.Vogeldierenarts Hedwig van der Horst op mijn vraag over Zwarte stip; Zwarte stip hoeft niet altijd veroorzaakt te worden door Circovirussen. Erfelijkheid, bacteriële en andere infecties en voeding kunnen ook een rol spelen. Als de kanaries circovirus hebben kun je proberen ze te testen of je kunt van de afwijkende jongen de nestgenoten en ouders verwijderen uit het bestand. Er zijn medicijnen om de infectie te remmen maar helaas doden die het virus niet.
(Of dit werkelijk zo is? )
Antwoord van gesp.Vogeldierenarts Hedwig van der Horst op mijn vraag over Zwarte stip; Zwarte stip hoeft niet altijd veroorzaakt te worden door Circovirussen. Erfelijkheid, bacteriële en andere infecties en voeding kunnen ook een rol spelen. Als de kanaries circovirus hebben kun je proberen ze te testen of je kunt van de afwijkende jongen de nestgenoten en ouders verwijderen uit het bestand. Er zijn medicijnen om de infectie te remmen maar helaas doden die het virus niet.